قشقایی ایران
معرفی قوم تاریخی ایران - قشقایی که بیش از چهار هزار سال قدمت تاریخی دارد. نوروز دّرداری (فولادی)
قشقایی ایران
معرفی قوم تاریخی ایران - قشقایی که بیش از چهار هزار سال قدمت تاریخی دارد. نوروز دّرداری (فولادی)تلاش آمریکا برای بیطرف سازی قشقایی ها در مورد دکتر مصدق
این گزارش ۷ ماه قبل از کودتای ۲۸ مرداد تهیه شده است و نشان می دهد که آمریکا قبل از این تاریخ در صدد برکناری مصدق بوده است که مامورانش برای بی طرف سازی خان های قشقایی در مورد حمایت از دکتر مصدق تلاش می کرده اند و برنامه داشته اند.
-سند شماره ۲۳۶ - گزارش از رئیس بخش خاور نزدیک و آفریقا، اداره برنامه ها، آژانس اطلاعات مرکزی (سی آی ا). (روزولت) به میچل
واشنگتن، 8 ژوئیه 1953.( پنجشنبه ، ۱۸ دی ۱۳۳۱(
1. در پاسخ به پرس و جو [نام رمز از طبقه بندی خارج نشده] در مورد توانایی ما برای خنثی کردن حمایت قشقایی از مصدق، ارزیابی زیر را در این تاریخ از تهران دریافت کرده ایم. این ارزیابی پس از گفتگو با سران قشقایی به دست آمد. اگرچه موقعیت قشقایی همانطور که در زیر توضیح داده می شود ممکن است در آینده دستخوش تغییر شود، اما اعتقاد بر این است که در این زمان دقیق است.
الف. توانی های سیاسی اصلی قشقایی در این زمان توسط:
(1) اطمینانی که حمایت گذشته آنها در مصدق ایجاد کرده است.
(2) نفوذ آنها بر ژنرال محمود امینی.(وی برادر دکتر امینی و فرمانده کل ژاندارمری ایران بود)
(3) " کنترل" آنها بر شخصیت های کلیدی نظامی در فارس و خوزستان.
(4) نفوذ آنها در فراکسیون نهضت ملی.
ب- مقاصد فعلی قشقایی:
(1) خان های اصلی قشقایی از جمله ناصرخان قصد دارند به حمایت از مصدق در برابر همه مخالفان ادامه دهند. در این زمان، حتی فشار شدید ایالات متحده بر خان های قشقایی نیز باعث نمی شود که قشقایی ها این موضع را تغییر دهند.
(2) خانهای قشقایی که از نزدیک با ژنرال محمود امینی همکاری می‌کنند، قصد دارند از نزدیکی خود به مصدق برای ایجاد حصارهای سیاسی خود برای تدارک یک مناقشه نهایی اما نه قریب‌الوقوع برای قدرت استفاده کنند.
(3) خانهای قشقایی مخالفت زاهدی را جدی نمی‌گیرند و احساس می‌کنند که زاهدی شانس کمی یا هیچ شانسی برای پیروزی در آزمون قدرت با مصدق ندارد.
برداشت قشقایی از قدرت مصدق:
(1) مصدق تنها شخصیت سیاسی قوی در ایران است.
(2) مصدق از اعتماد همه مردم به جز چند تن از اشراف ناراضی برخوردار است.
(3) مصدق را نمی توان در حال حاضر برکنار کرد.
2. نتیجه گیری:
به نظر ما خانهای قشقایی حمایت از مصدق را به مصلحت خود می‌دانند و نمی‌توان انتظار داشت که این حمایت را تا زمانی که موقعیت مصدق از نظر مادی ضعیف‌تر شود و برخی از شخصیت‌های سیاسی مخالف دیگر ظاهر شود تا موقعیت مصدق را به‌شدت تهدید کند، پس بگیرند. یا تا زمانی که خود قشقایی ها آنقدر خود را قوی احساس نکنند که برای کسب قدرت تلاش کنند.[1]
[1] منبع: آژانس اطلاعات مرکزی، فایل‌های DDO، Job 80–01701R, Box 3, Folder 12, Misc. مکاتبات — TPAJAX. راز دریافت کننده در نسخه اصلی به عنوان "آقای میچل" نامیده می شود و بیشتر شناسایی نشده است
